Peritoneaaldialyse (PD)

Wat is PD?

De peritoneale holte is een natuurlijke lichaamsruimte in de buik. Namelijk de buikholte tussen de darmen welke normaliter gevuld is met ongeveer 100 ml. vocht. Een dun vlies, genaamd het peritoneaal membraan bedekt deze ruimte. Het peritoneaal membraan wordt gebruikt als filter om het bloed te reinigen en afvalstoffen en overtollig lichaamsvocht te verwijderen. PD wordt in de volksmond ook wel 'buikspoeling' genoemd. Bij peritoneaal dialyse wordt een PD-vloeistof in de peritoneale holte gebracht via een smal kunststof slangetje, een katheter. De vloeistof blijft daar enkele uren; dit wordt de verblijftijd genoemd. Na de verblijftijd wordt de gebruikte vloeistof door de patiënt zelf verwijderd via de buikkatheter en vervangen door nieuwe vloeistof. Dit proces heet een 'wisseling' en wordt vier tot vijf keer per dag herhaald. 

CAPD en APD

Peritoneaaldialyse kan op twee manieren uitgevoerd worden:

  • Handmatig – CAPD (continue ambulante peritoneaaldialyse) wordt gewoonlijk overdag uitgevoerd;
  • Automatisch – APD (automatische peritoneaaldialyse) d.m.v. een machine, ook wel cycler genoemd, wordt gewoonlijk ’s nachts uitgevoerd.

Beide behandeltypen worden meestal thuis uitgevoerd. De keuze tussen CAPD en APD is afhankelijk van de persoonlijke voorkeuren, levenswijze en medische conditie. Hieronder volgt een omschrijving van de verschillende mogelijkheden. 

Hoe wordt CAPD uitgevoerd?

Bij CAPD worden de meeste wisselingen overdag uitgevoerd. Gewoonlijk vier wisselingen per dag:

  1. ’s Morgens na het wakker worden;
  2. Rond de lunch;
  3. Laat in de middag of vroeg in de avond;
  4. Net voor het slapen gaan.

Elke wisseling duurt ongeveer 30 minuten. De dialyse vindt plaats zodra de PD-vloeistof zich in de peritoneaalholte bevindt.

Hoe wordt APD uitgevoerd?

Bij APD worden de meeste wisselingen ’s nachts uitgevoerd m.b.v. een machine, een cycler. De patiënt is gedurende acht tot tien uren op de cycler aangesloten, die de PD-vloeistof via een lijnenset in de peritoneale holte laat lopen. Terwijl de patiënt slaapt, vult en leegt de cycler automatisch de peritoneale holte . 

Aandachtspunten bij PD

De verpleegkundigen in het dialysecentrum traint de patiënt in het uitvoeren van
PD­-wisselingen. Zij geven continue ondersteuning bij het uitvoeren van de peritoneaaldialyse thuis.  

  • Peritoneaaldialyse (PD) is een continue behandeling welke zeven dagen per week uitgevoerd wordt;
  • De PD­-patiënt is vrij om alle normale activiteiten te doen tussen de wisselingen;
  • Bij APD is de patiënt bijna de gehele dag vrij;
  • Peritoneaaldialyse is een milde behandeling;
  • Overtollig vocht en afvalproducten worden langzaam en continu uit het lichaam verwijderd.

In samenspraak met de arts van het dialysecentrum wordt bepaald of APD of CAPD het beste past in het behandelplan.

Top